Encrucillado de 11×11. Un clásico
Agachamento
Nestes días fíxose pública a proposta oficial para designar un exercicio de afortalamento muscular: a *sentadela. Non sabemos que beneficios pode ter para a saúde esta proposta mais para a lingua non son bons, a non ser que nos alimentemos con *bocadelos e *tortela. Cousa diferente é facer AGACHAMENTOS.
O agachamento é un exercicio sinxelo que non require moita preparación para realizar, só tes que manter as pernas separadas, estirar os brazos diante do teu corpo e agacharte até que as coxas queden paralelas ao chan.
Aínda que adoita considerarse só un exercicio de fortalecemento das pernas, o agachamento traballa outros músculos ademais da perna e, así, promove o fortalecemento dos músculos abdominais e das costas, por exemplo.
Coa sopa de letras que vai a seguir non che aseguramos a forma física mais a lingüística tela asegurada. Hai 25 palabras de 11 sílabas que rematan en -mento, como AGACHAMENTO.
O cadrado de Durero
En 1514 Albrecht Dürer remata a súa obra Melancolía I, considerada a imaxe máis misteriosa das por el deseñadas. No gravado son moitos os elementos relacionados coa xeometría, a aritmética ou a medida do tempo. Destaca un cadrado máxico de orde 4, un dos primeiros nas artes europeas.
Nos cadrados máxicos a suma dos números das filas, columnas e diagonais é constante, e ningún destes números se repite.
Na obra Melancolía I, de Durero, vemos, na esquina superior dereita do gravado, xunto á campá, o chamado Cadrado de Durero. Vexamos o que representan os seus números:
- A suma dos números de calquera das liñas é sempre 34.
- A suma dos números de calquera das dúas diagonais do cadro tamén é 34.
- A suma dos 4 números das esquinas do cadrado é 34.
- A suma dos 4 números que están nos 4 cadrados centrais é 34.
- A suma dos dous números do medio da fila superior e dos dous números do medio da fila inferior é 34.
- A suma dos dous números do medio da columna dereita e dos dous números do medio da columna da esquerda é 34.
- A suma dos números dos dous cadrados situados ao lado do cadrado superior esquerdo e dos dos dous cadrados inferiores á dereita é 34.
- A suma dos números dos dous cadrados contiguos ao cadrado superior dereito cos dos dous cadrados do cadrado inferior esquerdo é 34.
Con menos perfección, ou mellor, con outra perfección, con outras perfeccións, Nós Diario ofrece, cada sexta feira, un cadrado de constante máxica 34. As combinacuións posíbeis son 880, e témolas todas feitas. Van publicadas pouco máis de 100. Restan máis de 700 por publicar o que supón perto de 15 anos. Longa vida a Nós Diario e que todas o vexamos
(Texto actualizado a 31 de marzo de 2024)
Cadrado de Durero publicado en Nós Diario o 29 de marzo de 2024
Sete palabras
Este encrucillado ten como característica que unha mesma palabra ocupa a mesma fila e a mesma columna. Quer dicer: 1 horizontal = 1 vertical. Guiándote polas definicións que van a seguir, cubre as casas do encrucillado
- Esquivaba. 2. Honrar, adorar. 3. Que non é quen de durmir. 4. Da teoría ou relacionado con ela. 5. Que ten armilas. 6. Fileira de asentos dun estadio. 7. Botaran area.
Bisbillotar
Do mar pola orela
Do mar pola orela mireina pasar, na frente unha estrela, no bico un cantar. E vina tan sola na noite sin fin, que inda recei pola probe da tola eu, que non teño quen rece por min! A musa dos pobos que vin pasar eu, comesta dos lobos, comesta se veu... Os ósos son dela que vades gardar. Ai dos que levan na frente unha estrela! Ai dos que levan no bico un cantar!
15 palabras destes versos de Curros a Rosalía están na sopa. Todas teñen tres ou máis letras.
Sistema solar
Aí tes unha sopa de letras cos nomes dos planetas do sistema solar, incluíndo o que foi, deixou de ser e agora non sei se é.Catigrama 1
Un catigrama é un encrucillado como os outros só que máis pequenoA eternidade
A brétema, ¿tu sabes?, é ceguiña:
os piñeirales pouco a pouco explora,
i anda sempre descalza, e si se espiña
sangrar, non sangra, pero chorar, chora…
Antonio Noriega Varela, «A brétema» (Do ermo, 1920)
A brétema non é esa desgrazada cega
que senta ao pé da fonte ou voa sobre o río,
a cantar cantigas alegres e cantigas tristes,
tan tristes algunhas que fan chorar o inchorado
A brétema é a bolboreta que anda na procura
das formas esvaídas das lavandeiras de outrora
e leva postos nas madrugadas óculos de sol.
Ou é o sol que oculta rebuldeiro
os seus ardentes ollos após os húmidos óculos
da cansa brétema?
***
Debruzada sobre o meu soño como unha flor
de perfume dilatado a encher o ar,
conversamos devagar.
Como nos vellos tempos, aínda que mal eu comprendese a súa lingua
e ela nada falase da miña.
Escoitei o seu silencio inquieto.
A vida é un labirinto de escollas, dixo,
é coraxe que contaxia a covardía,
son estrelas a bailar coa lúa.
É xiada que cobre o campo
e as árbores sen folla a dormiren de pé no frío da mañá.
É a aldea deserta a bailar unha danza festeira
como se a morte non estivese ao lado pronta
a nos filar polo pescozo.
É a eternidade medida en ferrados,
en ferrados de brétema
Na eira do trigo
Ano de 1973, ou 74. Acabou a malla.
Está feito o palleiro.
Toca mudar para outra eira.
Dous tipos de apeiros, de pau uns, os outros de ferro.
Especialización.
Algo máis de 100 anos antes Curros escrebera aquilo de “unha noite no xardín sentada”.
E enfadouse todo todo porque lle mudaron o verso para “unha noite na eira do trigo”.
Se Curros tivese ido algunha vez a unha malla non se tería cabreado.
Ben aí vos deixo o equipo que facía os palleiros, en pose algo futboleira.
Eu tamén ando aí pola foto.