A Consellaría de Educación acaba anular a decisión de expulsar durante uns día unha nena dun colexio de Arteixo por “defecto de forma” do expediente sancionador. Sorprende tanta hipocrisía nunha administración que homologa como horas de formación para o profesorado o tempo de asistencia a unha misa! !
Mais non é o meu propósito comentar o caso de Arteixo, que xa foi obxecto de análise nestas mesmas páxinas con argumentos que comparto, dado que o problema subxacente non é o uso dun ou doutro símbolo relixioso no ámbito escolar (esta é só a parte visíbel do asunto): o problema é a presenza permanente da relixión no sistema educativo.
Na miña opinión, se non queremos que o debate se centre no simbólico en vez de no real, casos como o de Arteixo deberían servir para retomarmos o tema da separación efectiva dos poderes civil e relixioso, especialmente no sistema educativo. Se aspiramos a un sistema educativo, ou o que é o mesmo, a unha sociedade, respectuosa cos dereitos individuais, (sen esquecermos a importancia do elemento relixioso na conformación da nosa identidade social), temos que considerar que o ensino confesional da relixión non pode ter cabida no sistema escolar, sen que isto supoña ningunha privación do dereito a practicar a relixión que cada quen desexar.
Entender os clásicos
Son ben consciente, como seguramente o somos todos e todas, de que a nosa xenealoxía cultural se fundamenta, mais non en exclusiva, no papel que a relixión e a súa simboloxía desempeñou ao longo do tempo e a forte presenza que segue tendo na actualidade, até o punto de mesmo seren as festas relixiosas as que configuran o calendario laboral, o escolar e o noso tempo de lecer.
Doutra parte, son moitos os argumentos que se poden dar en contra da inclusión de aulas de relixión confesional no sistema educativo sen por iso sermos uns ignorantes á hora de entender o protagonismo da materia relixiosa na nosa cultura, mais parece oportuno reclamarmos, unha vez máis, un sistema educativo laico onde o fenómeno relixioso teña cabida curricular na área que se determine.
Sabemos que non se pode entender a Castelao, ou a Tiziano, á marxe dun certo grao de coñecemento de cultura relixiosa. Iso é certo, mais non é necesario que ese coñecemento sexa confesional. Senón, pola mesma lóxica, para entendermos a cultura exipcia deberíamos profesar a fe de Osiris; para entendermos os Xogos Olímpicos facer votos aos deuses gregos.
Desde a miña experiencia podo asegurar que non comprenden mellor a Demanda do Santo Graal, ou as Cantigas de Santa María, ou Na Noite Estrelecida ou calquera outra obra en que o fondo cultural relixioso estea presente, o alumnado que ten aulas de relixión que aquel que non as ten.
O resto do artigo no Terra e Tempo